Verbindend gezag & Geweldloos Verzet

Verbindend Gezag en Geweldloos Verzet wordt inmiddels bij een diversiteit aan problematiek (zowel externaliserend als internaliserend) en in vele settingen (gezin, school, kliniek, wijk) met succes toegepast.

Na afloop van de cursus zijn de deelnemers in staat zelfstandig te werken met de methodiek ‘Verbindend Gezag & Geweldloos Verzet’ bij verschillende cliëntsystemen en in diverse hulpverleningssituaties. Deelnemers krijgen inzicht in escalatieprocessen en in het belang van (ouderlijke) presentie en ‘verzet zonder geweld’,  juist in situaties waar dat het moeilijkst vol te houden is.

Tevens wil deze cursus hulpverleners stimuleren zich de subtiele variaties eigen te maken van de attitude die hoort bij een nieuwe vorm van autoriteit, die wij ‘verbindend gezag’ noemen.

Van belang is dat de deelnemers ontdekken waar hun eigen affiniteit met de methodiek ligt en dat zij de aanpak kunnen plaatsen in het systeemdenken en andere visies op behandeling van dezelfde problematiek.

Geïnspireerd door het geweldloos verzet van Gandhi, Martin Luther King en anderen, gecombineerd met ideeën uit de systeemtheorie en hechtingstheorie, ontwikkelde de Israëlische psycholoog Prof. Haim Omer een methodiek voor gezinnen met kinderen met ernstige gedragsproblemen (woede-uitbarstingen, agressie, risicovol gedrag, maar ook schoolweigering, computerverslaving, ernstige angst en dwang, eetstoornissen e.d.). Hoofddoel is het doorbreken van de machteloosheid van ouders en het coachen van de ouders naar een nieuwe vorm van gezag, gebaseerd op de principes van geweldloos verzet.Deze vorm van gezag wordt gekenmerkt door vriendelijk doch vastberaden ‘verzet’ tegen specifiek ongewenst gedrag (herstel van gezag) en tevens het actief verbeteren van de relaties binnen het gezin (herstel van hechting en verbinding). De concrete handelingen/interventies staan beschreven in het boek “Geweldloos verzet in gezinnen” (Omer en Wiebenga, 2e druk, 2015).

De uitgangspunten van geweldloos verzet blijken ook een goede basis te zijn voor een nieuwe vorm van autoriteit  (Omer, 2011, 2015), die wij  ‘Verbindend Gezag’ noemen. De permissieve droom van de jaren zestig bleek een illusie en naar de traditioneel autoritaire opvoeding, gebaseerd op angst en gehoorzaamheid, willen we niet terug.  Verbindend Gezag verenigt de beide uitersten en wordt gekenmerkt door aanwezigheid,investeren in de relatie met het kind en kalm en vastberaden optreden tegen onacceptabel gedrag: begrenzing vanuit verbinding. Het gezag is niet top-down, maar gesteund door het netwerk (it takes a village to raise a child) en gezagsdragers zijn een stevig anker voor de jongeren (presentie en waakzame zorg). Verbindend Gezag geeft ouders en andere opvoeders  houvast, niet alleen bij (ernstige) gedragsproblemen, maar ook in ‘gewone’ opvoedingssituaties.

 

Deelnemers krijgen op deze wijze een praktische handleiding voor het coachen van zich machteloos voelende ouders, hulpverleners en leerkrachten en leren deze ideeën te integreren in hun eigen werksituatie. Supervisie/begeleide intervisie over eigen casuïstiek vormt een geïntegreerd onderdeel van deze specialistische cursus.

De cursus is opgebouwd uit zes dagen. De eerste dag is er aandacht voor de verandering van ideeën over opvoeding en gezag vanaf de 2e helft van de 20e eeuw en voor het alternatief van ‘verbindend gezag’ voor gezagsdragers van vandaag de dag. Verder wordt stilgestaan bij de ideeën en principes van geweldloos verzet (Gandhi, Martin Luther King) en wordt aandacht besteed aan de houding en geoefend met de zowel verbindende als stevige ’taal’ van geweldloos verzet. Tenslotte wordt inzicht gegeven in patronen van escaleren en de-escaleren.

In de ochtendzittingen van dag twee tot en met vijf wordt de methodiek van ‘Geweldloos verzet in gezinnen’ (Omer & Wiebenga, 2015) gedetailleerd behandeld en geoefend. In de middagzittingen wordt de methode vergeleken met andere benaderingen en vertaald naar andere problematieken (angst en dwang, eetstoornissen e.d.) en andere contexten (pleeggezinnen, scholen, klinieken, GV in de wijk en het sociaal-politieke domein). Door de gehele cursus heen is er aandacht voor de plaatsbepaling van Geweldloos verzet als methodiek in een systemische behandelcontext waarvoor de systementheorie de basis vormt.

In de ochtendzitting van dag zes wordt er kort aandacht besteed aan de research die tot nu toe gedaan is naar de effectiviteit van de methodiek en is er ruimte voor vragen die er binnen de cursusgroep nog leven. De laatste middag staat in het teken van het presenteren van eigen werkervaringen met de methodiek en elkaar stimuleren tot het verder in praktijk brengen daarvan.

Bij het bespreken van de theorie, methode en technieken zal steeds aandacht besteed worden aan reflectie en aan een eigen visie. Bij het doen van oefeningen, opdrachten en rollenspelen zal aan de orde komen wat past bij deze cliënt, dit gezinssysteem en deze cursist in zijn positie als hulpverlener.

Toetsing vindt plaats in de vorm van een uitgebreide casusbeschrijving met aanvullende vragen en met een kleine eindpresentatie op de laatste cursusdag.

Studiebelasting: de tijd voor het voorbereiden van de cursus is 4 à 6 uur per cursusdag.

Literatuur
U dient zelf de volgende twee boeken aan te schaffen
(kosten totaal ongeveer € 105,-):

Omer, H. & Wiebenga, E. (2015, 2e herziene druk !). Geweldloos verzet in gezinnen, een nieuwe benadering van gewelddadig en zelfdestructief gedrag van kinderen en adolescenten.
Houten, Bohn Stafleu van Loghum
ISBN 9789036809481 / 9036809487

Lebowitz, E & Omer, H. (2020, 2e herziene druk). De behandeling van kinderen en jongeren met angst op basis van CGT en geweldloos verzet.
Amsterdam, SWP
ISBN 9789088509971

Er is in 2023 ook een derde druk verschenen (Eli R. Lebowitz, PhD , 2023,  ISBN 9789085601319 | 288 Pagina’s | Paperback | 3e druk . Amsterdam, uitgeverij SWP.

Het is ons om het even welke je gebruikt. We hebben beide exemplaren vergeleken en konden nauwelijks verschil vinden op twee nieuwe pagina’s’ en één schema na.

 

Aanbevolen, maar niet verplichte boeken:

Omer, H. (2011). Nieuwe Autoriteit, samenwerken aan een krachtige opvoedingsstijl thuis, op school en in de samenleving. Amsterdam, Hogrefe Uitgevers. ISBN 97890797297

Omer, H. (2015). Waakzame zorg. Hoe je als ouders je kind houvast kan geven als dat nodig is. Amsterdam, Hogrefe Uitgevers. ISBN 9789492297020Omer, H. & Streit, Ph. (2018). Nieuwe autoriteit voor ouders. Opvoeden op basis van veilige verbinding, waakzame zorg en geweldloos verzet. Amsterdam, Hogrefe.
ISBN 9789492297198

Omer. H. (2019). Nieuwe autoriteit-Verbindend gezag voor het onderwijs.
Kalmthout, Uitgeverij Pelckmans. ISBN 9789463370714

Alon, N. & Omer, H. (2021). Geweldloos verzet in therapie en bij conflicten. De psychologie van het demoniseren. Amsterdam, uitgeverij SWP, ISBN 9789088509926

Lebowitz, E. R. (2021). Doorbreek angst en dwang bij je kind (1ste editie). SWP.

Van Holen, F., Vanderfaillie, J. & Colson, B. red. (2019). Geweldloos verzet. Bespiegelingen vanuit theorie, onderzoek en praktijk. Brussel, VUBPRESS. ISBN 9789057188527Haspels, M. et.al. (2017). Geweldloos verzet in de (semi)residentiële setting. Uitgave van De Bascule, Pi Research, De Banjaard, VUmc. (te bestellen bij PI Research: www.piresearch.nl)

Nus, W. van (2018). Geweldloos verzet op school. (2^e herziene druk).
Huizen, Uitgeverij Pica. ISBN 9789492525376

Bussens, S. (2018). Waakzaam zorgen voor tieners. Gent, Borgerhoff & Lamberigts NV
ISBN 9789089319364

Omer, H. (2021, september). Moedig ouderschap: Anders leren omgaan met gezag (1ste editie). Pelckmans.

 

 

 

 

 

 

Op de vraag of ze deze cursus zouden aanraden aan collega’s antwoordden alle deelnemers met een volmondig ‘ja’ (soms aangevuld met een enthousiast: ‘doe ik al!’).

Dankbaar voor al deze positieve reacties kijken we met veel plezier uit naar de volgende cursus.

 

Enkele citaten van eerdere deelnemers:

• Een mooi opgebouwde cursus, waarbij theorie, praktische oefeningen en therapeutische attitude steeds meer hand in hand gaan. Hierdoor krijgt de cursist/hulpverlener de mogelijkheid om voor te leven waar het om gaat bij verbindend gezag en geweldloos verzet.
• Deze cursus biedt – naast veel bruikbare ’tools’ van de mooie methodiek – ook een verandering van houding en reflectie op je functioneren als therapeut en als ouder!
• Een waardevol element van de cursus was de houding van de docenten, die zeer ondersteunend, stimulerend en ook helder en prettig begrenzend was. Ze leven ‘verbindend gezag’ voor en delen het gul en ‘begeisterd’ uit.
• De cursus sluit goed aan bij mijn dagelijkse werkzaamheden als hulpverlener voor multi stress-gezinnen.
• Ook als je als enigszins bekend bent met de methodiek geweldloos verzet/non-violent resistance/NVR is de cursus een aanrader! Het biedt verdieping en verbreding.
• Ik heb nog nooit zo weinig (prestatie)druk gevoeld bij een cursus, terwijl er wel veel gevraagd werd en het huiswerk bij een pittige tijdsinvestering vroeg. Vanuit vrijheid én omdat het mijn ziel heeft geraakt, heb ik er veel mee gedaan en ga ik daar graag mee door!
• Door geweldloos verzet kom je meer in je kracht en in verbinding met jezelf en je omgeving.
• Verbindend gezag is een reis naar een andere wereld.
• Een verfrissende kijk op het omgaan met agressie: invloed zonder dwang.
• Deze cursus is een verrijking voor je visie op de wereld: geen oordelen, mildheid, kracht, stilte, rust, en dat geeft vrijheid.
• Geweldloos verzet is een praktische methode om tot ‘verbindend gezag’ te komen.
• Verbindend gezag gaat in feite over relatieherstel, onvoorwaardelijke liefde en ‘er toe doen’!
• De cursus geeft een heldere theoretische achtergrond én veel praktische oefeningen. De praktijk wordt steeds weer in de cursus gehaald en dat maakt het levendig en toepasbaar.
• Door de cursus zie ik weer mogelijkheden in talloze gezinnen, waar ik me voorheen als hulpverlener al snel net zo machteloos voelde als de ouders. Het brengt echt verandering!
• Geweldloos verzet is meer dan een methodiek: het is ook een liefdevolle en hoopvolle visie op wat ieder mens kan bewerkstelligen, net de interventies als bakens in een woelige zee.
• Deze cursus inspireert! De kracht zit in het zelf doen en ervaren.
• De cursus is een cadeau aan jezelf, je familie, je cliënten en je collega’s!